به نقل از «ایسنا»

نهم آبان؛ سالروز انقراض قاجاریه

تاریخ انتشار: ۹ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۰۸۶۰۹

اگر شخصیت رضاخان اجرایی نبود و واقعا بر تخت سلطنت می‌نشست مصدق مخالف نبود چون مشروطه‌خواه بود و بعدها نشان داد حتی به محمد رضا شاه هم وفادار است و قرآن مُهر کرد که در پی برانداختن سلطنت نیست.

به گزارش ایسنا، در یادداشتی در عصر ایران آمده است: «نهم آبان یادآور سالروز انقراض سلسلۀ قاجاریه و آغاز سلطنت رضاخان پهلوی در ۱۳۰۴ خورشیدی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از ۸۵ نمایندۀ حاضر در مجلس شورای ملی تنها ۵ نفر به لایحۀ «خلع قاجار و انتقال ادارۀ موقت کشور به آقای رضا خان پهلوی» رأی مخالف دادند و البته هر ۵ نفر در زمرۀ شاخص ترین نمایندگان بودند: دکتر محمد مصدق، سید حسن مدرس، یحیی دولت‌آبادی، حسین علایی و سید حسن تقی‌زاده.

ترکیب متنوع این جمع نشان می‌دهد ادعای مخالفت دکتر مصدق به خاطر نَسَب قاجاری خود او اتهامی بی‌پایه است چرا که تصریح می‌کند: "در مملکت مشروطه رییس‌الوزرا مهم است نه پادشاه" و نگران جمع قدرت در یک نفر و بازگشت به پیشامشروطه بود و با ادامۀ فعالیت رضاخان در مقام رییس‌الوزرا (نخست‌وزیر) هم مخالف نبود.

شگفتا که دکتر مصدق هم خیر پدر را می‌خواست و هم پسر را و به هر دو توصیه کرد از تمرکز قدرت در شخص خود بپرهیزند و به نخست‌وزیران میدان دهند و هنگامی راز نصیحت او را دریافتند که دیر شده بود. رضاشاه دست به دامان محمد علی فروغی شد ولی دیر شده بود و به تبعید رفت و ۳۷ سال بعد فرزند او محمد رضا شاه هم دست به دامان شاپور بختیار ولی این بار هم دیر شده بود.

متن کامل نطق مفصل دکتر محمد مصدق در صورت جلسه ۲۱۱ مجلس آمده ولی به نقل از کانال شخصی آقای مرادی مراغه‌ای – تاریخ‌پژوه- جملات کلیدی را می‌آورم:

   عنوان ماده واحده: «مجلس به خاطر سعادت ملت، خلع قاجار را اعلام و ادارۀ موقت کشور را در محدودۀ قانون اساسی و قوانین نافذ به آقای رضاخان پهلوی منتقل می‌کند».

   مخالف/ دکتر محمد مصدق:

   « در مملکت مشروطه رییس‌الوزرا مهم است نه پادشاه. اگر ما قایل شویم که آقای رییس‌الوزرا پادشاه شوند آن وقت در کارهای مملکت هم دخالت کنند و همین آثاری که امروز از ایشان ترشح می‌کند در زمان سلطنت هم ترشح خواهد کرد. شاه هستند، رییس‌الوزرا هستند. فرمانده کل قوا هستند. بنده زیر بار این حرف‌ها نمی‌روم اگر حتی سرم را ببرند.

   آقای سید یعقوب! شما مشروطه‌خواه بودید، شما آزادی‌خواه بودید. حالا عقیدۀ شما این است که یک کسی در مملکت باشد که هم شاه باشد و هم رییس‌الوزرا و هم حاکم؟ پس خون این همه شهید راه آزادی بی‌خود ریخته شد؟»

   این نکته هم افزودنی است که مصدق می‌دانست رضاخان دنبال پادشاهی نبود بلکه می‌خواست سلطنت را به جمهوری تبدیل کند و رفتارهای سلطانی مانند برگزاری جشن و راه انداختن حرم سرا از او سر نمی زد و در واقع دوست داشت مانند آتاتورک رییس جمهوری شود اما مخالفت روحانیت و تلقی غیر دینی از جمهوری مانع شد و ایدۀ سلطنت را دنبال کرد با این توجیه که تاج از سر احمد شاه برنداشتم، تاج بر زمین افتاده بود و من بر سرم گذاشتم.

   اگر شخصیت رضاخان اجرایی نبود و واقعا بر تخت سلطنت می‌نشست مصدق مخالف نبود چون مشروطه‌خواه بود و بعدها نشان داد حتی به محمد رضا شاه هم وفادار است و قرآن مُهر کرد که در پی برانداختن سلطنت نیست و با دکتر فاطمی در جمهوری خواهی هم آوا نشد اما می‌دانست رضاخان به کار اجرایی و دخالت در همۀ امور علاقه دارد و از این رو اتفاقا دوست داشت به عنوان رییس‌الوزرا ادامه دهد.

   در عمل اما کار رضاشاه به رغم خدمات گسترده عمرانی به جایی رسید که دستور بازداشت نخست‌وزیران خود را نیز صادر می‌کرد و به مرور اطراف او از رجال استخوان خُرد کرده چنان خالی شد که رجب‌علی منصور نخست وزیر نتوانست اهمیت هشدار انگلستان و روسیه در اخراج کارشناسان آلمانی را درک کند و او را برکنار و تبعید کردند و شایدهمان روز تازه دریافت که مصدق ۱۶ سال قبل خیر او را می‌خواسته است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: دوره قاجاریه رییس الوزرا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۰۸۶۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گیاهان دارویی بومی ایلام، در خطر انقراض

ایسنا/ایلام مدیر مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی واحد استان ایلام گفت: برداشت بی‌رویه گیاهان دارویی بومی توسط افراد بومی و غیر بومی در استان ایلام، وجود برخی از این گیاهان را در انقراض قرار داده است.

«علی فرضی‌نژاد» در گفت‌وگو با ایسنا با بیان این مطلب، اظهار کرد: از حدود ۱۰۰۰ گونه گیاه دارویی شناخته شده کشور ۳۵۰ گونه در استان ایلام وجود دارد که در هر منطقه از طبیعت استان بسته به شرایط آب و هوایی و خاک رشد می‌کنند و مردم برای مصارف درمانی و همچنین برخی صرفه اقتصادی و فروش، به برداشت آن‌ها مبادرت می‌کنند.

وی با بیان اینکه گیاهان دارویی، داروخانه کوچک طبیعت محسوب می‌شوند، خاطرنشان کرد: متأسفانه برداشت بی‌رویه و بهره‌برداری غیراصولی به‌واسطه عدم شناخت از نحوه برداشت این گیاهان، آن‌ها را در خطر انقراض قرار داده است.

 مدیر مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی واحد استان ایلام افزود: کنگر، پاقازه، ترگ، پیچگ و ونگی و ازبوه، تشنه‌داری بلاورو گیاهانی هستند که بیشترین استفاده را دارند و بیشترین خطر متوجه این گیاهان است.

فرضی‌نژاد گفت: برای پیشگیری از انقراض این گیاهان باید سیاست‌های ابلاغی سازمان منابع طبیعی کشور و استان در خصوص ممنوعیت‌ها و میزان برداشت گیاهان دارویی را اجرایی کرد.

وی با بیان اینکه حفاظت، احیا و توسعه گیاهان دارویی کار منابع طبیعی استان است عنوان کرد: سازمان منابع طبیعی به تنهایی از عهده این مهم برنمی‌آید و باید همه مردم و بهره‌برداران برای این کار آموزش ببینند تا این این گیاهان برای نسل‌های بعدی حفظ شود.

انتهای پیام